Cetyl, cetearyl, stearyl alkohol i inne tłuszczowe alkohole w kosmetykach cz.2

W dzisiejszym wpisie kontynuuję temat alkoholi w kosmetykach

Ale tym razem zajmę się inną grupą tych związków, a mianowicie alkoholami tłuszczowymi. Może to nawet brzmieć dziwnie, że takie alkohole w ogóle istnieją, a do tego pełnią one odmienne niż np. alkohole etanolowe, funkcje.

Świat chemii – świat natury jest jak widać fascynujący.

W tym wpisie będzie zatem mowa o alkoholach o nazwach:

• Alkohol Cetylowy (INCI: Cetyl Alcohol)
• Alkohol Cetearylowy - mieszanina alkoholi cetylowego i stearylowego (INCI: Cetearyl Alcohol)
• Alkohol Stearylowy (INCI: Stearyl Alkohol)
• Alkohol Izocetylowy (INCI: Isocetyl Alcohol), izoheksadekanol
• Alkohol Decylowy (INCI: Decyl Alcohol), dekanol,
• Alkohol Mirystylowy (INCI: Miristyl Alcohol)
• Alkohol Arachidylowy (INCI: Arachidyl Alcohol)

Zatem o co chodzi z tymi alkoholami tłuszczowymi?

W czym tkwi różnica?

Alkohole tłuszczowe określa się mianem alkoholi bowiem zawierają w swoim składzie cząsteczkową grupę -OH. Ale z uwagi na to, że są "równoważone" przez długi łańcuch kwasów tłuszczowych, stają się innymi w swych właściwościach alkoholami.

Można je pozyskiwać z roślinnych tłuszczy, albo z tłuszczy zwierzęcych – kiedyś uzyskiwano je z tłuszczu wieloryba. Dziś już coraz rzadziej, ale jeszcze wykorzystuje się alkohole pozyskiwane z lanoliny (z resztą sama lanolina też jest nadal cennym surowcem kosmetycznym).

Jakie funkcje pełnią alkohole tłuszczowe?

Alkohole z tej grupy są emolientami (emolient to substancja albo preparat wytwarzający na powierzchni skóry warstwę okluzyjną – tzw. film – który ogranicza odparowywanie wody z naskórka).

Substancje te zatem powodują zmiękczenie i wygładzenie naskórka i powodują nawilżenie skóry.

W kosmetyku pełnią funkcję zagęstnika, stabilizatora a czasami nawet emulgatora (albo koemulgatora).

Stabilizują emulsje – przez to zapobiegają na przykład jej rozwarstwianiu

Cetyl alkohol jest jednym z najczęściej stosowanych alkoholi tłuszczowych w prostych domowych recepturach. Zachęcam do wypróbowania emulsji z jego udziałem. Składnik ten jest szeroko dostępny w sklepach z półproduktami. Występuje w postaci białych płatków. Dodam przy okazji, że alkohole tłuszczowe zwykle maja postać stałą (proszki, płatki).

Ja dodaję nawet ten alkohol robiąc tabliczki woskowe pachnące (o których min. przeczytasz tutaj) – dzięki czemu tabliczki są mniej kruche :)

Alkohole tłuszczowe są generalnie obojętne dla skóry – mają niski potencjał alergenny, dlatego używane są w kosmetykach dla skór wrażliwych, atopowych i w kosmetykach dla dzieci.

Alkohole te dzięki temu, ze tworzą wspominany film na skórze, chronią ją także oraz kondycjonują.

Bardzo dobrze sprawdzają się w odżywkach do włosów i sprawiają, że włosy stają się bardziej wygładzone i miękkie oraz lekko "natłuszczone" po użyciu szamponu (zwłaszcza tego z mocniejszym detergentem).

Stearyl Alkohol na przykład stosowany jest często w produktach farmaceutycznych takich jak maści do oczu lub nosa, kremach dopochwowych, a także w produktach ochrony przeciwsłonecznej. Alkohol cetostearylowy w różnym stężeniu występuje w preparatach o właściwościach przeciwwirusowych, przeciwbakteryjnych np. do leczenia trądziku, wyprysku skórnego w azs czy łuszczycy.

Niektóre stosowane bez rozcieńczenia (np. Arachidyl Alkohol, albo lanolinowy) mogą sprzyjać powstawaniu zaskórników.

Alkohole tłuszczowe to niejedyne emolienty

Do emolientów zaliczamy także alkohol lanolinowy, o którym wspomniałam wyżej, a który czasem bywa używany w recepturach.

Inne znane w kosmetyce emolienty to: estry kwasów tłuszczowych (izostearynian glicerolu, oleinian decylu, palmityniam izopropylu), wspomniana lanolina i jej pochodne, surowce pochodzenia roślinnego – oleje, śluzy, agar czy guma arabska, skwalen.

Emolienty a włosy

Warto stosować emolienty w pielęgnacji włosów, zwłaszcza tych w typie wysokoporowatych. Emolienty wówczas dociążają włosy, wygładzają je i zmiękczają, jednocześnie regulują ucieczkę i chłonięcie wody przez włosy.

Czy alkohole tłuszczowe szkodzą?

W zasadzie są bardzo bezpieczne. Używane w odpowiednich stężeniach nie zaszkodzą.

Uchodzą za komedogenne ("zatykające" pory skórne) – ale przy stosowaniu w bardzo wysokich stężeniach. Jednak ich ilość w kremach -  emulsjach jest zwykle nie aż tak wysoka, by mogła stwarzać takie ryzyko.

W kolejnym wpisie poruszę temat alkoholi aromatycznych i alkoholu benzylowego :) Już zapraszam i dziękuje za uwagę.

Jeśli masz pytania albo chcesz podyskutować – zapraszam do komentowania, a także do komentowania w grupie na FB Ziołowa i Naturalna Pielęgnacja oraz Kosmetyki DIY.

Alkohole tłuszczowe kupisz w wielu sklepach z półproduktami

Ja robię zakupy na przykład w Hajduczek Naturalnie. Mają tam ciekawy wybór alkoholi tłuszczowych. I nie tylko. Cenię także ich olejki eteryczne oraz inne półprodukty. Więc z serca polecam ten sklep.

Źródła:

- Alkohole w produktach leczniczych stosowanych na skórę, Halina Car, Anna Sadowska, Radosław Stefaniuk, Zakład Farmakologii Doświadczalnej, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, NZOZ RAD-MED, Przychodnia Lekarzy Rodzinnych w Łosicach

- http://organeoblog.pl/alkohole-w-kosmetykach-naturalnych/ - https://biotechnologia.pl/kosmetologia/czy-kazdy-alkohol-w-kosmetykach-jest-zly,18719

- http://www.kosmetologia-naturalnie.pl/2016/03/alkohol-w-kosmetykach-czy-kazdy-ma.html

- https://biotechnologia.pl/kosmetologia/cudowna-moc-emolientow,18492